Jarnages is een dorpje van ruim vijfhonderd inwoners en was hoofdstad van het gelijknamige kanton. In 2015 is de kantonindeling veranderd en sindsdien valt Jarnages onder het kanton Aubusson. Het beschikt, zeker gezien de grootte, over verbazingwekkend veel voorzieningen. Het heeft een postkantoor, een lagere school, twee huisartsen, een maatschap van veeartsen, een voetverzorgingsinstituut, een apotheek, drie verpleegsters, drie fysiotherapeuten, spraakdeskundige, vroedvrouw, Ostheopaat en tandarts. Voor het
verenigingsleven beschikt het dorp over een grote zaal met aanpandig een overdekte jeu de boules baan. Daarnaast is er een tentoonstellingsruimte/vergaderruimte (la Taupinière zie foto hieronder), een mediatheek en heeft het een lagere school met ruim tachtig leerlingen (2022). Het dorpje is zelfstandig en beschikt over een eigen gemeenbestuur met gemeentehuis. Het heeft een een bazar annex gereedschappen/bouwmaterialen handel, een fotograaf, een garage, een taxibedrijf, een geldautomaat, een makelaar, een verzekeringskantoor, een bakker, een slager, een autorijschool, een superette, een bloemist, een bar-tabac, een hotel-restaurant, . Voor de werkgelegenheid zorgt, naast de veeteelt en de winkels, een fabriek voor ramen en deuren die ruim honderdzeverntig werknemers telt, een middelgroot verhuisbedrijf, een dakdekkersbedrijf, twee loodgieters installatiebedrijven, een splinternieuwe Citroën garage,  en een internetbedrijf dat professionele sportkleding verkoopt.
Sinds november 2016 beschikt het dorp over een medisch centrum waarin vrijwel alle medische voorzieningen zijn ondergebracht (zie foto rechts)

Het dorp is in tien jaar gegroeid van 400 naar ongeveer 500 inwoners en vormt daarmee een uitzondering in het departement. De ligging aan de nieuwe vierbaanssnelweg N145 heeft daar zeker toe bijgedragen, maar ook de voortvarende aanpak van het huidige gemeentebestuur mag niet ongenoemd blijven.

Het dorpje was oorspronkelijk ommuurd maar van de vestingwerken resteert alleen nog het oude poortwachtershuis. De oude centrale wasplaats is nog in oorspronkelijke staat en ook het middeleeuwse kerkje is een bezoek waard.

Het is er rustig leven, men kent elkaar en men ontmoet elkaar aan de bar of in het restaurant. Net buiten het dorp vindt men een "plan d'eau", een klein meertje met tennisbaan, minigolfbaan, een staanplaats coor campers en natuurlijk de jeu de boule baan. Voor de kleintjes zijn er speelwerktuigen opgesteld. In het meertje wordt veel gevist. Vergunningen af te halen bij de bar-tabac. Om het meertje spelen zich de dorpsactiviteiten af. Het dorpje leeft en er wordt heel wat afgefeest. De verjaardag van de patroonsheilige wordt elk jaar gevierd, maar er is veel meer te doen. Elk jaar is er in mei een grote markt voor tweede hands auto's en elke eerste weekend in september het aardappelfeest; beide vergezeld van een uitgebreide markt en rommelmarkt.  Elke zondagmorgen is er een markt die, vooral in de zomer, steeds groter wordt en meer bezoekers trekt.

Ook de oude duiventoren (zie hier links) is in oude luister hersteld. Er achter is een tuin gelegen en die moet dit jaar (2015) worden herplant.

Het dorpje kent een uitgebreid verenigingsleven.

Het dorpje ligt in een rustige heuvelachtige omgeving met veel bos, weides, en kunstmatige meertjes. Het is er goed fietsen en wandelen. Ook op de binnenwegen is er maar weinig verkeer. Naast de dorpskern behoren ook nog enkele kleine dorpjes, die meestal worden aangeduid met "Lieu-dit" gevolgd door en naam. Wij wonen in "Lieu-dit Clermonteix".

Jarnages is vanuit Nederland te bereiken via louter snelwegen. Wij rijden binnen acht uur naar Vlissingen en dat terwijl we regelmatig een pauze inlassen. Het voordeel van de Creuse en dus ook van Jarnages is, dat het zo centraal in Frankrijk is gelegen. Parijs ligt op drie uur rijden, Clermontferrand op een uur 30 minuten en ook Limoges op een uur. Binnen vijf uur zit je in de Pyreneeën of aan de Middellandse zee. Het centraal massief met zijn bergen en wintersportplaatsen ligt op 45 minuten rijden. La Rochelle aan de Atlantische kust is ook maar drie uur weg.

Jarnages is een oud stadje en bestond al in de Gallo Romeinse tijd. Hieronder een kort overzicht van de geschiedenis.

Projecten

Inmiddels is er bij het voetbalveld een overdekte ruimte voor voetbal geconstrueerd. Het dak is bedekt met zonnepanelen. Ook op het dak van de "salle polyvalente" zijn zonnepanelen gelegd. Het gemeentehuis heeft een stevige verbouwing ondergaan. De oude raadszaal wordt nu tijdelijk gebruikt als mediatheek. Er is op de bgane grond een kantoor ingericht voor gehandicapten, de zaal voor de jongeren is stevig onderhanden genomen
(wordt nu ook tijdelijk als raadszaal gebruikt) en er is een openbaar toilet gekomen dat van buitenaf bereikbaar is. Op het kerkplein is een overdekte hal gebouwd waar de zondagochtenmarkt plaatsvindt (zie foto rechts).
Inmiddels is er begonnen met de verbouw van het oude slachthuis tot een muziekhal met studio. Op het kerkplein worden een paar oude woningen verbouwd tot wonongen. Op de benedenverdieping komen appartementen voor ouderen en erboveen appartementen voor jonge studernten. De laatste groep krijgt een verlaagde huur op voorwaarde dat ze de ouderen rregelmatig helpen.
Er zitten nog andere projecten in de planning. De bouw van een fabriek voor "pellets" op het terrein van "la pierre blanche", een industrieterrein dan aan de RN145 (een autoweg) gelegen is. Achter 'la Raupiniçre komt een oplaadstation voor elektrische auto's. Een gebouw op het kerkplein wordt verbouwd tot "bar-tabac" met terras.
Er zit dus heel wat beweging in het dorp.

De geschiedenis van Jarnages

De naam van het dorp was in de oudheid Agarrusacum. Het dorp had in de middeleeuwen zeker enige importantie. Bertrand d'Armagnac, hertog van La Marche, liet het in 1434 ommuren. Het twaalfde eeuwse kerkje heeft ook nog enkele resten van de fortificatie. Bij de ingang van het dorp staat nog de oude kazerne, dat in het dorp de weidse naam 'Het kasteel" heeft gekregen. Het is nu paticulier bezit.

 Jarnages heeft een oppervlakte van slechts 917 hectare. Vergeleken met de omliggende dorpen (Parsac 3899, Ladapeyre 3063 et Pionnat 4177), is dat erg klein. Jarnages  is ontstaan uit en oude parochie, dat eigendom was van de kerk. Het werd gesticht door de abdij van Saint-Michel de Cluse, in het  diocèse van Turijn. Die abdij was in het jaar 1000 gesticht door Hugo, hertog van Usson. Een pauselijke bul van Innocentius III, uit april 1216, bevstigt dat deze abdij de parochie en de kerk van jarnages in bezit had. De heilige Saint-Michel is nog steeds patroonheilige van de parochie maar staat tegenwoordig in de scaduw van de heilige Gervais.

De oorkonde van de stadsrechten van Jarnages is nergens meer terug te vinden en men kent de precieze datum niet meer. Jouilleton (1814 - 1815) beschrijft dat de inwoners van Jarnages hun stad besturen onder vrijstelling van rechten door de hertogen van la Marche die hun zetel in het kasteel van Aubusson hadden (het kasteel is verwoest maar de ruïnes en ommuring vindt men nog terug) tegen een geringe jaarlijkse vergoeding. In 1434 beval Bernard d'Armagnac, hertog van la Marche, die ter ore was gekomen dat Jarnages weliswaar ommuurd was maar dat de behuizingen zich tot buiten de ommuring voortzette, dat deze huizen moesten worden vernietigd en dat er een gracht moest worden aangelegd.
In de XV ^e eeuw kreeg Jarnages een chatellerie (feitelijk een gendarmerie), die onder bevel van die van Ahun stond en die bij de overdracht van la Marche aan de kroon in 1527, koninklijke chatellerie werd genoemd. Tijdens de godsdienstoorlog werd de stad, waar toen de hertog van Némours verbleef, in 1591 in naam van de koning door de gouverneur van La Marche, Louis Chastaigner de la Roche-Posay, ingenomen. De Haute-Marche werd "province rédimée" (vrijgesteld van belasting op zout), maar om smokkel en sluikhandel te voorkomen werden er in 1666 zout depots ingesteld, waar men verplicht was zout te kopen. Jarnages kreeg ook zo'n depot.

Op 14 juni 1686, ruilde koning Lodewijk XIV met François III d'Aubusson, hertog la Feuillade, de châtelleries van Felletin, Ahun, Chénérailles, Jarnages en Drouilles en de châtellerie van Cervières-en-Forez, tegen de grond en de heerlijkheid van Saint-Cyr, bij Versailles. De officieren van de châtellerie werden door de koning op voordracht van de hertog benoemd. De châtellerie van Jarnages was erg klein en omvatte Jarnages, Pionnat, Ladapeyre, Blaudeix, Rimondeix en Parsac. in 1764 Jarnages kende jarnages slechts 66 vuren. In die tijd werd het aantal schoorstenen gebruikt als middel om de grootte van een dorp aan te duiden.
In 1785 werd een deel van Jarnages door een brand verwoest; De straat naam "rue brulée", duidt daar nog op. Een uitspraak van het Parlement van Parijs uit dat jaar verbiedt de inwoners van Jarnages hun huizen met stro af te dekken. Het duurde echter nog vele jaren voordat dit, voor de inwoners kostbare, besluit werd uitgevoerd.
De jaren voor de revolutie werden gekenmerkt door een serie van aanhoudend slechte oogsten die een aanzienlijke stijging van de prijzen van levensmiddelen veroorzaakte. Die ellende veroorzaakte talrijke opstandjes; ook in Jarnages. Op 30 september, na de markt, werden graanhandelaren, afkomstig uit Betête, Genouillac en Saint-Dizier, vergezeld door de hele gendarmerie van Gouzon, door een meute aangevallen. Het graan werd gestolen en het bleek onmogelijk de schuldigen aan te wijzen.

Jarnages was zeker een klein stadje van enig belang en zijn jaarmarkten en markten waren bekend in de hele streek. In 1791 weigerde men, vanwege de algemeen verspreide armoede, tol te betalen. In november werd er vanwege die armoede, besloten een liefdadigheidswerkplaats te openen, waar werklozen terecht konden. 

Tussen 1810 en 1848 beheersten vijf kwsties het dagelijkse leven: de fontein, het kerkhof, de gemeentelijke instellingen, de gendartmerie en de school. In 1847 werd een brigade van de gendarmerie te paard geïnstalleerd. In 1843 was er een conflict met Parsac over de fontein. Omdat de oude fontein niet meer voldeed moest er een nieuwe komen waaraan ook Etang-Neuf moest meebetalen. De onderliggende gemeente Monceaux weigerde dat. Het kerkhof dat midden in het dorp rond de kerk was gesitueerd, moest verplaatst worden. Er werd een terrein aangekocht, maar omdat het grondwaterpeil er te hoog was, kon er niemand begraven worden. De tombes liepen vol water!

Volgens de wet van 30 september 1807 moest er een algemeen kadaster worden ingesteld. In 1811 werd Jarnages gekadastreerd maar in 1841 bleken er fouten gemaakt de zijn en moest opnieuw worden begonnen. Uiteindelijk werd de kadastratie in 1846 beëindigd.
Jarnages kende in die tijd drie geregistreerde watermolens; een bij Etang-Neuf en twee die zich de Moulin de Prairie noemden. Maar tijdens droge periodes was er te weinig water om ze in bedrijf te houden.
Op 15 juni 1834 speelde zich een affaire af die in de geschiedenis als de affaire van Ajain werd aangeduid. Er was een nieuwe belasting ingevoerd die de belasting van 45 cent werd genoemd. De inwoners van Ajain en Pionnat marcheerden in een demonstratieve optocht naar Guéret om er tegen te protesteren en confronteerden aldaar de troepen van het leger. De burgemeester van Jarnages, Alexandre Southon, wilde er graag aan meedoen. Hij was een van de belangrijke mensen achter de democatieche bewegingen en een groot tegenstander van deze belasting, maar opmarcheren naar Guéret was een hachelijke onderneming omdat er in Jarnages een gedarmerie detachement was gelegerd. Hij weigerde daarom deel te nemen zodat er maar weinige dorpelingen meeliepen. De confrontatie met de ordetroepen resulteerde in twaalf doden.

Op 6 september 1870 werd in Jarnages de republiek uitgeroepen. Dat was nadat Martin Nadaud, prefect van de Creuse, de departementale raad had opgeschort om en een provisorische commissie onder leiding van notaris Desry Duthel had ingesteld met als taak geld te vinden voor de defensie van de republiek: niet bepaald een populaire taak.

In december werd Bottetot  burgemeester van Jarnages benoemd en daarna, na de wet van 14 april 1871, werd de burgemeester gekozen. Er volgde een rumoerige periode met vele wisselingen van burgemeester totdat in 1896 Alfred Guige tot burgemeester werd gekozen. Die bleef aan tot 1935. 

* Le Canon de bois, Jarnages et ses histoires par Daniel Dayen, publié par l'association "Vivre à Jarnages"

De moderne tijd

Jarnages heeft een eigen gemeentebestuur dat voor zes jaar wordt gekozen. Het bestaat uit 15 personen. Daaruit worden de burgemeester en drie wethouders gekozen. Momenteel bestaat het gemeentebestuur uit een gemeentelijke partij, zonder landelijke achtergrond; een soort gemeentebelang dus. Als overkoepelend orgaan bestaat vanaf  januari 2017 la Communauté de Communes Creuse Confluence. Hiertoe behoren drie oude Communautées de Communes; le Pays de Boussac, le Carrefour des Quatre Provinces et Evaux-Chambon. Het bevat een veertigtal gemeentes met in het totaal 17.000 inwoners. Het heeft ondermeer tot taak (het gehele takenpakket is nog in ontwuikkeling):
Economische ontwikkelingen
Huisvesting van noodruftige gezinnen
Behandeling afvalwater
Vuilophaaldiensten en een milieustraat

Constructie, onderhoud, bestuur van uitrusting en gebouwen op cultureel, sociaal cultureel en sociaal opleidings gebied
Instelling industrie en winkelgebieden
Verbetering van woningen

Toerisme

Tussen de diverse deelnemende gemeentes bestaan soms eeuwenoude vetes. Omdat Jarnages een heel uitgebreid voorzieningenniveau kent wordt er met veel jaloeerse blikken naar gekeken door naburige gemeentes die dat niet hebben, hoewel ze een groter aantal inwoners hebben.

Problemen

De Zorg

Frankrijk kent een groot probleem in de geneeskundige zorg. Studenten kiezen tegenwoordig nauwelijks voor het vak van huisarts en als ze dat wel kiezen willen ze niet graag op het platteland werken. Er zijn nu grote gebieden zonder huisarts en het is niet langer ongebrukelijk dat men twintig kilometer moet reizen om een huisarts te vinden. Bovendien zitten veel huisartsen "vol" en nemen geen patiënten meer aan. Voeg daarbij de vergrijzing van het huisartsenbestand en het beeld is compleet. Voorlopig heeft de regering daarvoor nog geen oplossing gevonden. Gemeentes wedijveren nu onderling om voorzieningen aan te bieden. Jarnages is nu gereed met de ombouw van een oude gendarmeriekazerne tot zorgcentrum.

Fincancieel

Voor de bouwen en instandhouden van voorzieningen is geld nodig. Geld waarover kleine gemeentes niet beschikken. Behalve de eigen inbreng kent Frankrijk vele subsidieregelingen; regelingen afkomstig van de nationale overheid, het departement, de regio, de ComCom, de EU en de Pays. Daarnaast zijn er nog subsidies te verkrijgen voor de bouw van energiezuinige voorizeningen. Hij die het beste de weg kent in dit oerwoud van subsidies, kan de meeste voorzieningen verkrijgen. Je kunt je wel voorstellen dat niet alle kleine gemeenten over die kennis beschikken. In Jarnages is die kennis aanwezig en daarom kan het gezondheidscentrum voor tweederde met subsidies worden bekostigd. Dat geeft weer afgunst bij naburige gemeentes die deze voorzieningen niet hebben.
De staat heeft twee jaar geleden de toelages aan de gemeentes behoorlijk gekort. Vooral kleine gemeentes zijn daarvan de dupe dus is er een regeling in het leven geroepen om het verschil tussen oude en nieuwe toelages te compenseren (dat vermindert de beoogde bezuiniging aanzienlijk). Het protest was groot. Onlangs is besloten om de bezuiniging met de helft terug te draaien.

Infrastructureel

Ook Frankrijk heeft geprivatiseerd. Zo is de oude elektriciteitsmaatschappij EDF opgeplitst in een ERDF (nu ENEDIS) die de infrastructuur verzorgt en de EDF die de aansluitingen verzorgt. Er zijnnaast de EDF ook nog een paar andere aanbieders bijgekomen maar hun invloed is lang niet zo groot als bijvoorbeeld in Nederland. De infrastructuur ligt grotendeels bovengronds, is verouderd en erg storingsgevoelig. Men heeft, na de schade door de stormen in 1999, beloofd deze voorzieningen versneld ondergronds aan te leggen, maar daar blijkt nog maar heel weinig van. Zeker het platteland is commercieel gezien niet interessant genoeg.

Het internet wordt steeds belangrijker. De vereniging van kleine Franse plattelandskernen heeft de verhoging van de snelheid van het internet dan ook hoog op de agenda gezet. Helaas hebben de geprivatiseerde bedrijven weinig animo om in het platteland te investeren. Zo kent men hier nog geen 4G, maar moeten we het doen met 3G . De telefoonlijnen zijn hier bovengronds en erg beperkt in capaciteit. Zo hebben wij 2Mb/sec en ook dat halen we dikwijls bij lange niet. Ook valt de stroom of de telefoonlijn regelmatig uit. Er is hier een speciale organisatie, DORSAL, in het leven geroepen om te voorzien in snel tot zeer snel internet. Zo zijn bij ons in Jarnages de grote bedrijven inmiddels aangesloten op het glasvezel netwerk. Als tussenoplossing wordt de bestaande telefooncentrale in Jarnages aangesloten op het glasvezelnetwerk, wat een verhoging tot 20Mb/sec mogelijk heeft gemaakt. Daarna moeten binnen vijf jaar  alle huizen direct op het glasvezelnetwerk worden aangesloten. Of dat allemaal haalbaar is moeten we nog zien.